ruisgeluiden

Ruisgeluiden verwijzen naar onbedoelde of storende geluiden die ontstaan uit willekeurige (stochastische) processen of uit werking van systemen. In de praktijk kan een ruisgeluid de luisterervaring beperken, de verstaanbaarheid verminderen of de prestatie van machines beïnvloeden. Ruisgeluiden worden vaak ingedeeld volgens oorsprong: elektronische ruis, mechanische ruis en omgevingsruis.

Elektronische ruis ontstaat in componenten door thermische beweging van ladingen (thermische of Johnson-Nyquist ruis) en door de discrete aard van ladingen (stootruis) of langzamere fluctuaties bij lage frequenties (1/f-ruis). Mechanische ruis komt van trillingen en wrijving in lagers, tandwielen en bevestigingen. Omgevingsruis omvat wind, regen, verkeer en ander stedelijk geluid. In audio- en opnamepraktijk spreekt men ook van hiss bij analoge bronnen en van quantiseringsruis bij digitale systemen.

Ruis wordt gemeten met geluidsniveaus in decibel, SNR en spectrale dichtheid. Verschillende ruiskleuren bestaan; witte ruis heeft gelijke energie per frequentie, roze ruis bevat meer energie in lagere frequenties. De perceptie hangt af van gehoor en context, en ruis kan zowel als storend ervaren worden als doelmatig toegepast worden om masking of achtergrondklank te leveren.

Ruisreductie wordt bereikt door ontwerp en onderhoud: goede afscherming, aardingspraktijken en trillingsdemping kunnen ruisbronnen beperken. In elektronische en digitale systemen helpen ruisonderdrukkingstechnieken en filtratie ruis te verminderen. In opnames en ruimtelijke omgevingen kan akoestische behandeling ruis maskeren of verminderen; soms wordt ruis ook bewust toegepast als achtergrondgeluid of masker.