renaissancistische

Renaissancistische is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat betrekking heeft op de Renaissance of op stijlen en ideeën die door de Renaissance zijn geïnspireerd. In het kunsthistorisch vocabulaire wordt het gebruikt om werken, architectuur, literatuur en andere culturele uitingen aan te duiden die kenmerken vertonen van de Europese Renaissance of daar een duidelijke verwijzing naar maken.

Het begrip verwijst naar een historische periode in Europa van ongeveer de 14e tot de 17e eeuw, waarin hernieuwde belangstelling voor de klassieke oudheid, humanisme en wetenschappelijke vernieuwing centraal stond. Daarnaast wordt de term gebruikt voor latere heroplevingen of imitaties van die stijl, bijvoorbeeld neorenaissance, die in de 19e eeuw in verschillende landen opkwam.

Kenmerken van renaissancistische kunst en bouwkunst zijn onder meer de hernieuwde belangstelling voor klassieke vormen en verhoudingen, de toepassing van perspectief en realistische figuurweergave bij schilderkunst; en bij architectuur symmetrie, geometrische ordening en het gebruik van klassieke orders zoals kolommen en arcaden. De renaissancistische houding omvat ook intellectuele idealen zoals rationaliteit, antiquarische referenties en een belangstelling voor het individu en menselijk potentieel.

Toepassingsgebieden variëren van architectuur en schilderkunst tot literatuur en design. In de architectuur leidde de renaissancistische esthetiek tot gefaseerde heroplevingen van klassieke architectuur in de 19e eeuw, vaak aangeduid als neorenaissance.

De term blijft veelal verknoopt met kunsthistorische beschrijvingen en is niet exclusief aan een specifieke regio of tijdsperiode.

Zie ook: Renaissance, Neorenaissance, Klassieke oudheid.