praktijkleren

Praktijkleren is een vorm van beroepsonderwijs waarbij leren vooral plaatsvindt op de werkplek. Leerlingen verwerven vakbekwaamheid door daadwerkelijke werkzaamheden uit te voeren onder begeleiding van een werkgever, met aanvullend onderwijs en ondersteuning vanuit een onderwijsinstelling. In Nederland is praktijkleren een belangrijk onderdeel van het middelbaar beroepsonderwijs (mbo), met name binnen de leerweg beroepsbegeleidende leerweg (BBL), waarbij de school theorie en begeleiding combineert met arbeidservaring in een erkende leerplaats.

Organisatie en rollen hangen nauw met elkaar samen. Een praktijkleertraject start meestal met een formele overeenkomst tussen leerling, werkgever en school, waarin leerdoelen, taken en beoordelingskaders zijn vastgelegd. De student krijgt begeleiding van een leermeester op de werkplek en volgt daarnaast onderwijs op school of via digitale leeromgeving. Een onderwijs- en bedrijfsbegeleider stemmen regelmatig de voortgang af. Het leerproces wordt vaak gedocumenteerd in een portfolio of logboek.

Leerresultaten en beoordeling richten zich op competentieontwikkeling. Doel is het opdoen van praktische vaardigheden, vakinhoudelijke kennis en een professionele houding. Aan het eind van het traject kan een diploma of certificaat behaald worden, met soms een betere kans op doorstroom naar een baan bij de leerwerkplek. Praktijkleren biedt voordelen zoals een betere aansluiting op de arbeidsmarkt en lerende in realistische werkomstandigheden.

Uitdagingen en aandachtspunten betreffen onder meer de kwaliteit van de leerplaats, gelijke toegang tot praktijkleren, voldoende begeleiding en een zorgvuldige beoordeling. Scholen en werkgevers dragen gezamenlijke verantwoordelijkheid voor veiligheid, arbeidsvoorwaarden en de leerervaring van de student.