portefeuillediversificatie

Portefeuillediversificatie is het proces waarbij beleggingen zodanig worden gekozen en verspreid over verschillende activa en markten dat het totale risiconiveau van de portefeuille afneemt zonder het potentiële langetermijnrendement onnodig te beperken. Het uitgangspunt is dat verschillende beleggingen verschillend reageren op economische factoren, waardoor gelijktijdige verliezen beperkt kunnen blijven.

Belangrijke concepten zijn onder meer correlatie tussen beleggingen, waarbij lage of negatieve correlaties de kans op gelijktijdige dalingen verkleinen. Assetallocatie (de verdeling over aandelen, obligaties, vastgoed, grondstoffen en contanten) versus actieve selectie bepaalt mede het risicoprofiel en rendement. Ook onderscheidt men systeem- en unsystematisch risico; diversificatie kan het laatste beperken maar het eerste niet wegnemen.

Praktisch komt diversificatie neer op spreiding over meerdere dimensies: verschillende assetklassen, geografische plaatsen, sectoren en beleggingsstijlen (groei versus waarde, passief versus actief). Het gebruik van indexfondsen en ETF’s maakt brede diversificatie efficiënt en betaalbaar. Regelmatig herbalanceren – het terugbrengen van de werkelijke verhoudingen naar het vastgestelde doel – helpt de gewenste risicodoelstelling te handhaven na marktbewegingen. Daarnaast spelen kosten, liquiditeit en belastingregelingen een rol bij de keuze voor specifieke instrumenten.

Voordelen zijn onder meer lagere volatiliteit en een rustiger rendement voor lange termijn, wat bij kan dragen aan een hoger risicogewogen rendement. Nadelen zijn onder meer dat diversificatie geen garantie biedt tegen marktcrashes en dat overmatige spreiding kosten kan verhogen en complexiteit kan toevoegen; in crisistijd kunnen correlaties toenemen en de diversificatie minder effectief blijken.

Toepassing vereist afstemming op horizon, liquiditeit en belasting, gevolgd door regelmatige evaluatie en rebalancing om de doelallocatie te behouden.