peilhoogte

Peilhoogte is de verticale positie van een vloeistofoppervlak, meestal water, ten opzichte van een vast referentievlak of datum. In hydrologie en civiele techniek wordt vaak gesproken over de waterstand op een bepaald punt in een rivier, kanaal of meer. De term geeft aan hoe hoog het water staat ten opzichte van het referentieniveau.

In de Nederlandse praktijk wordt peilhoogte vaak uitgedrukt in meters boven NAP, het Normaal Amsterdams Peil, of een ander lokaal referentiepeil. Een hogere peilhoogte betekent een hogere waterstand dan het referentieniveau; een lagere peilhoogte duidt op een lagere stand. Peilhoogte is daarom een essentieel parameter voor waterbeheer, schadepreventie en infrastructurele planning.

Peilhoogte wordt gebruikt bij rivier- en kanaalbeheer, dijkbewaking, drainage van polders en het ontwerpen van sluizen, bruggen en tellersystemen. Het bepaalt mede de benodigde capaciteit van gemalen en de timing van waterafvoer. Voor scheepvaart geeft men vaak de huidige peilhoogte aan als voorwaarde voor doorvaart bij bruggen en sluizen.

Metingen aan peilhoogte worden traditioneel verricht met peilstokken, peilbuizen en andere vaste peilpunten. Moderne netwerken gebruiken automatische peilsensoren, zoals druk- of druksensoren, radar- of ultrasone niveaumeters, die continu waterstanden registreren. De data worden verzameld in nationale en regionale hydrologische monitorsystemen en dienen voor dagelijkse operationele beslissingen, langetermijnplanning en hydrometeorologische voorspellingen. Peilhoogte is daarmee zowel een meetwaarde als een integraal instrument voor waterveiligheid en ruimtelijke ordening.