oppervlakteirrigatie

Oppervlakteirrigatie is een irrigatiemethode waarbij water via de oppervlakte van het veld wordt toegevoerd en zich door stroming en infiltratie in de bodem verspreidt. Het systeem werkt grotendeels op basis van zwaartekracht en maakt gebruik van eenvoudige infrastructuur zoals greppels, sloten en afsluiters. Het is een van de oudste irrigatietechnieken en wordt wereldwijd toegepast, vooral op vlakke percelen en wanneer energietoegang beperkt is.

De belangrijkste typen zijn randirrigatie (water verspreidt zich langs de rand van het veld), bekkenirrigatie (water wordt in een ondiep bekken gehouden) en greppelirrigatie (water loopt langs greppels tussen gewasrijen). De keuze hangt af van bodemtype, topografie, gewas en de beschikbare watertoepassing.

Voordelen zijn onder meer lage investerings- en onderhoudskosten, robuuste infrastructuur en geschiktheid voor grote oppervlakten zonder zware pompinstallaties. Nadelen zijn een over het algemeen lagere waterefficiëntie dan bij druppelbevloeiing of andere technologischere systemen, verlies door verdamping en diepe infiltratie, en mogelijke drainage- of saliniteitsproblemen bij verkeerd beheer.

Beheer en ontwerp vereisen zorgvuldig planologisch werk: voldoende waterinlaatspotentieel, onderhoud van greppels en afsluiters, en controle op de waterverdeling over het veld. De effectiviteit hangt af van bodeminfiltratie, veldstructuur en landbeheer. Met adequate planning en monitoring blijft oppervlakteirrigatie een economisch haalbare optie in regio’s met geschikte bodems en watervoorraad.