onvermijdelijke

Onvermijdelijke is de attributieve vorm van het Nederlandse bijvoeglijk naamwoord onvermijdelijk, wat betekend "niet te vermijden" of "inevitable" betekent. Het verwijst naar iets dat niet kan worden voorkomen of ontlopen. In het dagelijks taalgebruik en in formelere teksten komt het vaak voor, vooral wanneer een gebeurtenis of uitkomst als onafwendbaar wordt beschreven.

Etymologie en grammatica: het woord is afgeleid van het werkwoord vermijden (vermijden) met het voorvoegsel on- dat ontkenning uitdrukt. De vorm met -e verschijnt vooral wanneer het bijvoeglijk naamwoord vóór een bepaald zelfstandig naamwoord staat, bijvoorbeeld: de onvermijdelijke gevolgen, de onvermijdelijke verandering. In predicatieve positie, zoals in "Het is onvermijdelijk," wordt doorgaans de stamvorm onvermijdelijk gebruikt zonder extra -e.

Gebruik en nuance: onvermijdelijke kan worden toegepast op gebeurtenissen, uitkomsten of omstandigheden die volgens de spreker onafwendbaar zijn. Veelvoorkomende zinswendingen zijn onder meer "onvermijdelijke gevolgen," "onvermijdelijke veranderingen" en "onvermijdelijke waarheid." Naast onvermijdelijk bestaan synoniemen zoals onafwendbaar en onontkoombaar, hoewel deze woorden net iets andere connotaties kunnen dragen. Nochtans verwijzen ze naar vergelijkbare ideeën van onvermijdelijkheid, vaak met subtiele verschil in sterkte of context.

Zie ook: het zelfstandig naamwoord onvermijdelijkheid, het werkwoord vermijden en verwante termen zoals onvermeidelijk en onveranderlijk. De term wordt in filosofische, juridische en journalistieke teksten toegepast naast algemene usage in het dagelijks taalgebruik.