onontwijkbaar

Onontwijkbaar is een Nederlands bijvoeglijknaamwoord dat betekent: onvermijdelijk of niet te vermijden. Het beschrijft gebeurtenissen, gevolgen of feiten die niet kunnen worden voorkomen, ongeacht acties die iemand onderneemt.

Etymologie en vorming: het woord is opgebouwd uit het voorvoegsel on- (ontkenning) en ontwijkbaar (haalbaar te ontwijken) met het achtervoegsel -baar. Ontwijkbaar zelf is afgeleid van ontwijken (vermijden) en -baar (mogelijk te zijn). Samen duiden ze op iets dat niet te vermijden is.

Gebruik: onontwijkbaar komt veel voor in formele of journalistieke taal en wordt gebruikt bij discussies over beleid, technologie, klimaat, en maatschappelijke ontwikkelingen. Het woord benadrukt dat bepaalde uitkomsten of feiten buiten iemands controle liggen of inherent zijn aan een situatie.

Nuances en verwante termen: synoniem is onvermijdelijk. Hoewel beide woorden ernst en zekerheid suggereren, kan onontwijkbaar soms beter aangeven dat externe omstandigheden of structurele factoren het vermijden onmogelijk maken, terwijl onvermijdelijk wat sterker de noodzaak of onontkoombaarheid van een situatie kan aangeven.

Voorbeelden: de onontwijkbare gevolgen van de stijgende zeespiegel raken kustgebieden. Sommige bezuinigingen zullen onontwijkbaar zijn om het begrotingsverschil terug te brengen. Door zijn neutrale toon past het begrip in feitelijke, beschouwende beschrijvingen.