ongewassen

Ongewassen is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat “niet gewassen” betekent. Het is afgeleid van het werkwoord wassen met het voorvoegsel on-, waardoor het tegenovergestelde van gewassen ontstaat. Het woord wordt gebruikt om aan te geven dat een object nog geen wasbeurt heeft ondergaan.

Toepassingsverbanden zijn breed: het kan verwijzen naar voedsel (ongewassen groenten of ongewassen fruit), maar ook naar andere voorwerpen of lichaamsdelen die nog niet gewassen zijn. In de praktijk is de term vooral gangbaar in dagelijkse taal en in beschrijvende contexten zoals (koop)omschrijvingen of instructies.

In relatie tot voedselveiligheid wordt vaak benadrukt dat ongewassen producten mogelijk vuil of micro-organismen bevatten. Gezondheids- en voedselveiligheidsrichtlijnen raden doorgaans aan om eetbare producten voor consumptie te wassen, om vuilresten en residuen te verwijderen. Tegelijkertijd komen ongewassen producten voor in bepaalde markten of boerderijwinkels, waar ze expliciet als zó verkocht of aangeboden kunnen worden.

Etymologisch gezien combineert ongewassen het negatief predicaat on- met het voltooid deelwoord gewassen (van wassen). Zo’n samenstelling is typisch voor duidelijke, feitelijke beschrijvingen van staat of conditie en wordt in verschillende contexten gebruikt waar sprake is van een niet ondergane wasbeurt.