ongebruikzaam

Het woord ongebruikzaam is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands. Het betekent dat iets niet bruikbaar is of niet geschikt voor gebruik, vaak omdat het niet voldoet aan de benodigde functionaliteit, niet praktisch is in een gegeven context of verouderd is.

Het is afgeleid van bruikbaar met het voorvoegsel on-; het geeft een negatie en nuance.

In de praktijk wordt ongebruikzaam vaak gebruikt voor voorwerpen of processen die in hun huidige toestand niet bruikbaar zijn. Het woord kan dus slaan op een gebrek aan bruikbaarheid in een specifieke context, zonder dat het noodzakelijk permanent niet te gebruiken is.

Het verschil met onbruikbaar is subtiel: onbruikbaar betekent doorgaans volledig of permanent niet te gebruiken, terwijl ongebruikzaam vaker wijst op gebrek aan bruikbaarheid in een specifieke context of onder bepaalde omstandigheden.

In technologie en infrastructuur kan iets ongebruikzaam zijn door veroudering, defecten, of compatibiliteitsproblemen. Synoniemen en verwante termen zijn onder meer onbruikbaar, onpraktisch en niet functioneel. Het woord komt vooral voor in technische, onderhouds- en beleidscontexten. Zie ook: bruikbaar, onbruikbaar, onpraktisch.