onbehandelbare

Onbehandelbare is een term uit het Nederlands die gebruikt wordt om aan te geven dat een aandoening of toestand niet behandelbaar is met bestaande medische interventies, of dat behandeling geen significante verbetering biedt of te veel nadelen oplevert. De term kan zowel verwijzen naar individuele omstandigheden als naar bredere medische opvattingen over wat nog te genezen of te verbeteren valt.

In de geneeskunde wordt onbehandelbaar vaker besproken in situaties waarin curatieve opties ontbreken, patiënten geen baten meer ondervinden van beschikbare therapies, of wanneer behandelingen geen verantwoorde werking hebben vanwege bijwerkingen of beloop van de ziekte. Voorbeelden zijn gevorderde, zeldzame of refractaire aandoeningen, waar men kiest voor palliatieve zorg en focus op comfort en kwaliteit van leven in plaats van genezing.

Ethiek speelt een belangrijke rol bij het gebruik van de term. Beslissingen over wat wel of niet behandeld wordt, hangen af van prognose, patiëntvoorkeuren, de afweging tussen baten en lasten van behandeling, en de beschikbaarheid van palliatieve zorg. Het woord kan stigmatiserend werken als het te snel of te rigide wordt toegepast; daarom is heldere communicatie en gezamenlijke besluitvorming essentieel.

Het label is niet definitief. Door wetenschappelijke vooruitgang en nieuwe behandelopties kan de inschatting veranderen. Verwantschap met elkaar zijn begrippen als niet-behandelbaar, palliatieve zorg, symptom- en levenskwaliteitsmanagement en refractaire aandoeningen. In professionele richtlijnen ligt de nadruk op zorgvuldige evaluatie, patiëntgerichte planning en het behoud van waardigheid en comfort.