oceaanbodem

Oceaanbodem is de bodem van de oceaan. Het gebied strekt zich uit van ondiepe kuststroken tot in de diepste diepzeetranchers en bestaat uit de bovenste delen van de oceaanische korst, meestal bedekt met sedimenten zoals klei, zand en organisch materiaal. De samenstelling en diepte variëren sterk afhankelijk van locatie, geologische geschiedenis en hydrodynamische factoren.

Belangrijke landschapsvormen zijn de continentale plaat (continentaal plat) met een ondiepe rand, gevolgd door de continental slope en de continental rise. Verder in het oceaanbekken liggen kenmerken als mid-oceanische ruggen waar platen uit elkaar bewegen, afdalende trenchers, en diepe vlakten (abyssale vlakten). Onderzeese bergen zoals seamounts en guyots raken de zeebodem. Sedimenten ontstaan door afzetting vanuit de atmosfeer en biosfeer: terrigene sedimenten van het land, pelagische kalkhoudende of silicische ooze uit organische resten, en knollen zoals mangaanknollen.

Processen op de oceaanbodem omvatten sedimenttransport en -afzetting door zeestromen en golven, bioturbatie door organismen, en chemische processen zoals hydrothermale venten en koude seep-systemen die chemische voeding leveren aan unieke ecosystemen.

Benthische ecosystemen zijn divers en omvatten wormen, schaaldieren, stekelhuidigen, koralen en sponsachtige organismen. Dieper in het water zijn organismen aangepast aan extreme druk, weinig licht en beperkte voedselstromen. Voedsel komt vaak uit mariene sneeuw of uit symbiotische relaties bij venten en seep.

De oceaanbodem speelt een cruciale rol bij koolstofopslag en nutriëntenkringlopen. Ze is ook belangrijk voor de visserij en mariene biodiversiteit. Bedreigingen zijn bottomtrawling, onderzeese mijnbouw, vervuiling, en klimaatverandering die verzuring en temperatuurveranderingen beïnvloeden.

Mapping en studie van de zeebodem gebeuren met bathymetrie, sonar en boortechnieken, evenals observaties met ROV's en AUV's. Deze waarnemingen verbeteren begrip van geologie, ecologie en klimaatgerelateerde processen.