nietwinstoogmerk

Nietwinstoogmerk is een term uit het Nederlandse jargon die aangeeft dat een organisatie geen doelstelling heeft om winst te maken voor privépersonen of aandeelhouders. Bij een nietwinstoogmerk gaat de opbrengst van de activiteiten in wezen terug naar de realisatie van de maatschappelijke, educatieve, culturele of sociale doelen van de organisatie. Winstuitkeringen aan oprichters, bestuurders of leden zijn doorgaans niet toegestaan; eventuele winsten dienen te worden geïnvesteerd in de doelstellingen.

In de praktijk komen de meeste organisaties met een nietwinstoogmerk in twee formele vormen voor: stichting en vereniging. Kenmerkend is dat het bestuur en de statuten zijn gericht op de verwezenlijking van de missie en dat winst niet mag worden uitgekeerd aan personen. Wel kunnen inkomsten uit lidmaatschap, giften, subsidies of commerciële activiteiten komen, maar de winst moet worden aangewend voor de doelstellingen en mag niet dienen als privébeloning.

Privévoordeel is doorgaans beperkt toegestaan voor zover het noodzakelijk en proportioneel is voor de realisatie van de doelstellingen. Een organisatie moet voorkomen dat privévoordeel de kern van de activiteiten wordt, en eventuele baten voor leden of bestuurders moeten in verhouding staan tot de inzet en doelstelling.

Zorgvuldige verantwoording en toezicht zijn kenmerkend voor nietwinstoogmerkorganisaties. Zij publiceren vaak jaarrekeningen of jaarverslagen en moeten verantwoording afleggen aan donateurs, subsidieverleners en andere belanghebbenden. Dit type organisatie kan in aanmerking komen voor fiscale gunsten en subsidies, afhankelijk van haar status en activiteiten.

Voorbeelden zijn stichtingen, verenigingen en andere non-profitorganisaties die zich richten op liefdadigheid, cultuur, onderwijs, wetenschap, sport of maatschappelijke dienstverlening.