nietijzerlegeringen

Nietijzerlegeringen zijn metaallegeringen waarin ijzer geen hoofdcomponent vormt. In tegenstelling tot ferrose legeringen zoals staal en gietijzer bestaan ze uit elementen als aluminium, koper, magnesium, zink, titanium of nikkel. Door de beperkte aanwezigheid van ijzer kenmerken deze legeringen zich door eigenschappen als lagere dichtheid, betere corrosiebestendigheid en/of hogere elektrische of thermische geleidbaarheid. Ze worden toegepast op plekken waar gewicht, vormbaarheid en weerstand tegen corrosie cruciaal zijn.

Belangrijke eigenschappen en verwerking variëren per type, maar over het algemeen zijn nietijzerlegeringen lichter dan staal en hebben ze goede buigzaamheid en bewerkbaarheid. De mogelijkheden voor warmtebehandeling verschillen per families: sommige aluminium- en koperlegeringen kunnen versterkt worden door verharding of veroudering, terwijl magnesium en titanium speciale verwerking vereisen. Giet-, smid- en extrusietechnieken komen veel voor, evenals oppervlaktebehandelingen zoals anodiseren (aluminium) of passiveren (titanium en andere chemisch stabiele lagen).

Voorbeelden van veelvoorkomende families zijn: aluminiumlegeringen (bijv. Al-Cu, Al-Mg-Si) voor structurele onderdelen; koperlegeringen zoals messing (koper-zink) en brons (koper-tin) met goede slijtvastheid; magnesiumlegeringen voor lichtgewicht onderdelen; zinklegeringen; titaniumlegeringen voor hoge sterkte bij lage dichtheid; en nikkel- of nikkelachtige superlegeringen voor hoge temperaturen.

Toepassingen omvatten onder meer de luchtvaart, automobielindustrie, elektronica, bouw en consumentengoederen. Nietijzerlegeringen zijn uitstekend recycleerbaar; recycling van aluminium en koper verlaagt energieverbruik en milieu-impact. Sommige legeringen bevatten toxische elementen zoals lood, wat restricties en verantwoordelijk gebruik vereist.