natuurherstel

Natuurherstel is het proces waarbij aangetaste ecosystemen worden hersteld naar een toestand die ecologisch functioneel en veerkrachtig is, met aandacht voor biodiversiteit, interacties tussen planten en dieren, en de levering van ecosysteemdiensten zoals waterkwaliteit, klimaatregulering en recreatie. Het omvat zowel land- als mariene en zoetwatergebieden en kan variëren van kleine herstelmaatregelen tot grootschalige landschaps- of watersystemen.

Typen herstelkinematica omvatten herstel van habitats (bijvoorbeeld moerasnatuur, bossen, duingebieden), hydrologische reconstructie (herstel van natuurlijke rivierstroompatronen en peilverhoudingen), herintroductie van inheemse soorten en het verbeteren van ecologische connectiviteit door corridor- en corridorverbindingen. Ook invang van invasieve soorten en het versterken van veerkracht tegen klimaatverandering vallen hieronder.

Het verloop van natuurherstel is doorgaans lang en planmatig. Het omvat doelstellingbepaling, voorstudies, participatie van betrokkenen zoals overheden, gemeenschappen en wetenschappers, ontwerp van herstelmaatregelen, uitvoering en systematische monitoring met adaptieve aanpassingen bijsturing.

De voordelen zijn onder meer hogere biodiversiteit, betere water- en bodemkwaliteit, gecreëerde of herstelde buffervoorzieningen tegen overstromingen, betere koolstofopslag en versterkte recreatieve en cultuurhistorische waarden. In Nederland is natuurherstel geïntegreerd in beleidskaders zoals Natura 2000, en uitgevoerd door samenwerkingsverbanden van waterschappen, provincies en gemeenten, vaak met Europese en nationale financiering en kennispartners.

Uitdagingen zijn onder meer hoge kosten, lange tijdshorizen, conflicten met bestaand landgebruik of economische belangen, en de behoefte aan langdurige monitoring en adaptieve beheer.