mondirritatie

Mondirritatie is een verzamelnaam voor irritatie of ontsteking van het mondslijmvlies. Het kan gepaard gaan met roodheid, een branderig of dof gevoel, pijn bij aanraking of eten, speekselvloed, een tintelend gevoel of droogheid in de mond. De klachten kunnen mild zijn of ernstig genoeg om dagelijks functioneren te beïnvloeden.

Veelvoorkomende oorzaken zijn lokale irritaties door trauma of tandenborstels met harde haren, slecht passende gebitsprothesen of orthodontische apparaten. Ook chemische irriterende stoffen zoals tabak, alcohol, zuur of pittig voedsel en sommige mondspoelingen kunnen symptomen veroorzaken. Infecties zoals candida (schimmelinfectie) of herpes simplex, allergische reacties op tandpasta of smaakstoffen, evenals medicijnbijwerkingen die leiden tot droogheid of ontsteking komen voor. Ook systemische aandoeningen zoals diabetes, vitamine- of ijzertekorten, refluxziekte of auto-immuunziekten kunnen mondirritatie veroorzaken.

Diagnose wordt meestal gesteld door een klinisch onderzoek van de mond en een medische voorgeschiedenis. Bij aanhoudende klachten langer dan twee weken, bij ernstige pijn, koorts, uitbreiding van laesies of ongewone veranderingen kan aanvullend onderzoek nodig zijn, zoals uitstrijkjes, bloedtesten of verwijzing naar een specialist.

Behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Algemene maatregelen zijn zacht poetsen, vermijden van irriterende producten, zoutwatergorgelen of milde mondspoelingen, en hydratie. Specifieke behandelrichtlijnen omvatten antifungale middelen bij candida, antivirale middelen bij herpes, aanpassing van medicatie, behandeling van onderliggende aandoeningen en correctie van slecht passende prothesen. Preventie richt zich op goede mondhygiëne, vermijden van schadelijke stoffen, regelmatige tandartsbezoeken en tijdig aanpakken van ontstekingen. Raadpleeg een zorgverlener bij aanhoudende of ernstige klachten.