metadatatoepassing

Metadatatoepassing is het proces van het gebruiken van metadata om informatiebronnen te beschrijven, beheren, vindbaar te maken en opnieuw te kunnen gebruiken. Het omvat het toepassen van metadata-standaarden en -schema’s om verschillende aspecten van objecten vast te leggen, zoals beschrijving, structuur, beheer en rechten.

Het doel van metadatatoepassing is betere vindbaarheid, interoperabiliteit, duurzaam beheer en hergebruik van informatie. Het strekt zich uit over diverse domeinen, zoals bibliotheken, archieven, musea, onderzoeksdatacentra en overheidsportals, en ondersteunt workflows van inname tot langetermijnbeheer.

Veelvoorkomende normen omvatten Dublin Core, MARC, METS en PREMIS; voor geografische data ISO 19139/19115. Voor uitwisseling wordt vaak OAI-PMH gebruikt. Het werken met metadata gaat daarnaast vaak gepaard met gecontroleerde vocabularia en taxonomieën.

Toepassingen vinden plaats in digitale repositories, bibliotheeksystemen, data-archieven en portals. Metadata-registries en -kaders ondersteunen interoperabiliteit en hergebruik. Kwaliteitszorg en governance zijn cruciaal, evenals automatische metadata-extractie, metadata-mapping en het koppelen van bronnen aan persistent identifiers zoals DOI en ORCID. Bijzonder relevant zijn de FAIR-principes.

Uitdagingen zijn onder meer gegevenskwaliteit, inconsistenties tussen systemen, taal- en cultuurverschillen, veranderende standaarden en wettelijke-privacy-vereisten. Goed beleid, periodieke evaluatie en documentatie zijn nodig om metadatatoepassing duurzaam te laten functioneren.