meervoudsvorming

Meervoudsvorming is een taalkundig onderwerp dat gaat over hoe talen meervoud aangeven bij woorden, meestal zelfstandige naamwoorden. In veel talen gebeurt dit door veranderingen aan de vorm van het woord (morfologie), soms door aanvullende woorden of syntactische strategieën (analytische vorming). Het begrip omvat zowel regelmatige als onregelmatige patronen en de manier waarop het getal en, soms, andere grammaticale categorieën samenhangen.

In het Nederlands is meervoud meestal morphologisch. Het meest voorkomende patroon is toevoeging van -en of -n (bijvoorbeeld boek–boeken, bord–borden). Een aanzienlijk aantal woorden krijgt -s of -en in combinatie met een apostrof bij leenwoorden, zoals auto–auto’s. Sommige woorden vormen hun meervoud via meer complexe regels of -eren; daarnaast komt een reeks klankveranderingen voor, waarbij de klinker in de stam verandert of de klankstructuur wijzigt (bijvoorbeeld man–mannen, kind–kinderen, voet–voeten, vrouw–vrouwen). Deze varianten illustreren hoe meervoud kan bestaan uit zowel suffixveranderingen als interne stemwijzigingen.

Naast regelmatige vormen bestaan er onregelmatige meervouden en uitzonderingen. Gebruik van meerdere vormen kan voorkomen bij animaat of onanimata; sommige woorden hebben dezelfde vorm in enkelvoud en meervoud in specifieke contexten, en leenwoorden vertonen vaak -s of -es. Het Nederlandse systeem laat zien hoe meervoudvorming uiteen kan lopen van eenvoudige suffixen tot complexe stemveranderingen, met variatie afhankelijk van etymologie en woordklasse.

In bredere taalkunde is meervoudsvorming een universeel fenomeen met diverse strategieën: morfologische suffixen, klinkerveranderingen, klankwendingen en soms analytische constructies met determiners of telwoorden. De exacte vorm varieert per taal en kan sterk invloed hebben op fonologie, orthografie en syntaxis.