maturatie

Maturatie is het proces waarbij iets of iemand de staat van rijpheid bereikt. Het verwijst naar veranderingen in structuur, functie en samenstelling die leiden tot een volwassen, stabiele toestand. Het begrip wordt in verschillende disciplines gebruikt, altijd met de kern dat het gaat om ontwikkeling richting een meer volwaardige toestand.

Op biologisch gebied verwijst maturatie naar de ontwikkeling van organen, weefsels en cellen tot een volwaardige toestand. Dit omvat groeistadia, functionele rijping van hormoonsystemen en de ontwikkeling van zenuw- en spierweefsels. Bij cellen en eiwitten betreft maturatie vaak posttranslationele modificaties, correcte vouwing en processing van eiwitten. Bij virussen verwijst maturatie naar het proces waarbij virusdeeltjes volwassen en infectieus worden, vaak na assemblage en proteolytische klievingen.

In de voedingsindustrie wordt maturatie meestal toegepast op het rijpingsproces van producten zoals kaas, vlees, wijn en fruit. Tijdens maturatie treden chemische en microbiologische veranderingen op die smaak, aroma en textuur bepalen. De tijdsduur en de omstandigheden, zoals temperatuur en vochtigheid, hebben daarbij een grote invloed.

Factoren die maturatie beïnvloeden zijn onder meer temperatuur, vocht, chemische omgeving, enzymactiviteit en (in biologische systemen) hormonale signalen. Het begrip kan per vakgebied verschillen: in de landbouw- en voedingswetenschap verwijst het vooral naar rijping en productontwikkeling, terwijl in biologie en virologie maturatie meer betrekking kan hebben op de finalisering van cellen, eiwitten en virale deeltjes.