luchtkwaliteitsveranderingen

Luchtkwaliteit verwijst naar de kwaliteit van de buitenlucht in een bepaald gebied en wordt bepaald door de concentraties van verontreinigende stoffen en de aanwezigheid van zwevende deeltjes. Belangrijke verontreinigende stoffen die doorgaans worden gemonitord zijn fijn stof (PM2.5 en PM10), stikstofdioxide (NO2), ozon op het grondniveau (O3), zwaveldioxide (SO2), koolstofmonoxide (CO) en, soms, benzeen. De luchtkwaliteit kan verschillen tussen stedelijke en landelijke gebieden en afhankelijk van seizoenen en weersomstandigheden.

Luchtkwaliteitsmetingen worden uitgevoerd via een netwerk van meetpunten en soms satellietgegevens of modellen. De resultaten worden vaak samengevat in een luchtkwaliteitsindex, die aangeeft of de lucht gezond, mogelijk ongezond of onveilig is voor verschillende blootstellingsduur. Internationale en regionale richtlijnen geven grenswaarden voor dagelijkse en jaarlijkse concentraties van de belangrijkste stoffen.

Langdurige blootstelling aan fijne stof (PM2.5) is in verband gebracht met ademhalings- en hartziekten en sterfte. Korte perioden van hoge concentraties NO2 of O3 kunnen klachten veroorzaken bij mensen met luchtwegproblemen en leiden tot verhoogd ziekteverzuim. Kinderen, ouderen en mensen met bestaande gezondheidsproblemen vormen vaak een extra risico.

Belangrijke bronnen van verontreiniging zijn verkeer en transport, industrie, verwarming van woningen en natuurlijke bronnen zoals bosbranden of woestijnstof. Beleidsmaatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren omvatten strengere emissienormen, schone transportmiddelen, aanduiding van lage-emissiezones, en stimulering van schonere verwarmings- en industriële technologieën. Het doel is doorgaans om gezondheidsschadelijke concentraties te verlagen en de blootstelling te verminderen.