longeviteitsrisico

Longeviteitsrisico is het risico dat mensen langer leven dan verwacht, waardoor de contante waarde van toekomstige pensioen- of annuïteitbetalingen hoger uitvalt dan begroot. Het raakt vooral pensioenfondsen, verzekeraars en andere aanbieders van lange termijn verplichtingen. Het onderscheidt zich tussen individueel longeviteitsrisico (een persoon leeft langer) en collectief of maatschappelijk longeviteitsrisico (lange betalingstermijnen binnen een portefeuille). Het is met name relevant bij defined-benefit plannen en bij aanbieders van langlopende annuïteiten.

Oorzaken zijn stijgende levensverwachting, onzekerheid over mortaliteitsverbeteringen en demografische wijzigingen. Beoordelingen gebruiken mortaliteitstabellen met verwachte verbetering per cohort en stochastic modellen om toekomstige ontwikkelingen te verkennen.

Meetmethoden omvatten scenario-analyses en probabilistische modellering, vaak gebaseerd op modellen zoals Lee-Carter of Cairns–Blake–Dowd. De resultaten dienen als inputs voor asset-liability management en solvabiliteitsberekeningen.

Impact is een hogere financieringsdruk, mogelijke verslechtering van solvabiliteitsindicatoren en aanpassingen in premies of voordelen. Kleine verschuivingen in aannames kunnen grote effecten hebben op de lange termijn.

Mitigatie gebeurt via diversificatie, dynamic asset-liability management en hedging: longeviteits-swaps, longevity bonds en mortality-linked securities, plus reinsurance en beleidsaanpassingen.

Regulering en beleid betreffen toezicht en kapitaaleisen, governance en openbaring van risico-informatie. Door vergrijzing en verbeterde data blijft longeviteitsrisico een centraal aandachtspunt voor financiële stabiliteit en pensioendoelstellingen.