levensondersteuning

Levensondersteuning is het geheel van medische interventies die bedoeld zijn om vitale functies te behouden of herstellen bij ziekte of letsel. Het kan gericht zijn op levensverlenging, het verminderen van lijden of het mogelijk maken van verdere behandelingskansen. Voorbeelden zijn reanimatie (cardiopulmonale resuscitatie, CPR), mechanische ventilatie, kunstmatige voeding en hydratatie via infuus of sonde, en nierdialyse. In sommige situaties kan ook andere orgaandiensten nodig zijn en kan behandeling op de intensive care plaatsvinden.

Besluitvorming rondom levensondersteuning vindt meestal plaats in samenspraak tussen patiënt, familie en het medische team. Belangrijke vragen betreffen de verwachte uitkomst, de kwaliteit van leven en de persoonlijke wensen van de patiënt. Veel zorgsystemen kennen mogelijkheden zoals wilsverklaringen of behandelovereenkomsten waarmee iemand vooraf zijn of haar wensen vastlegt over wel of niet starten of voortzetten van levensondersteunende maatregelen. Bij minderjarigen is ook toestemming van ouders noodzakelijk. In gevallen van onbekwaamheid treedt meestal een wettelijke vertegenwoordiger op.

Zorgpraktijk en ethiek richten zich op autonomie, waardigheid en het voorkomen van onnodig lijden. Wanneer levensondersteunende maatregelen afbreuk doen aan de gewenste zorg of bij een slecht vooruitzicht, kan besluitvorming leiden tot stoppen of niet starten van deze maatregelen, binnen de geldende wet- en regelgeving en professionele richtlijnen. Palliatieve zorg kan naast of in combinatie met levensondersteuning worden ingezet om comfort en kwaliteit van leven te verbeteren.

Toepassingscontext: in ziekenhuizen, verpleeghuizen en thuiszorg, afhankelijk van de gezondheidstoestand en zorgvraag.