landkaart

Een landkaart is een kaart die het aardoppervlak op een plat vlak weergeeft, meestal met geografische kenmerken zoals grenzen, rivieren, wegen en plaatsen. Landkaarten dienen onder meer als hulpmiddel bij oriënteren, plannen en onderwijs. De term wordt soms breed gebruikt, maar in het Nederlands verwijst landkaart vaker naar kaarten van grotere gebieden, terwijl plattegronden doorgaans betrekking hebben op kleine, markt- of bouwkundige gebieden.

Er bestaan verschillende typen landkaarten, waaronder topografische kaarten met hoogte- en terreininformatie, thematische kaarten die een bepaald onderwerp tonen (bijv. bevolkingsdichtheid, klimaat, landgebruik) en politieke kaarten die grenzen en administratieve indelingen weergeven. Kaarten kunnen daarnaast infrastructuur zoals wegen, spoorlijnen en luchthavens benadrukken.

Historisch gezien werden landkaarten met de hand getekend en gedrukt. In de loop der eeuwen ontstond steeds betere cartografie met gestandaardiseerde schaal en projecties. De digitale revolutie heeft geleid tot digitale landkaarten en GIS-toepassingen, waarbij kaarten dynamisch kunnen worden aangepast, geanalyseerd en verspreid via internet.

Technisch gezien legt elke kaart de werkelijkheid vast op een plat vlak door middel van een projectie. De schaal bepaalt het detailniveau en kan variëren van grote tot kleine schalen (bijv. 1:10.000 tot 1:250.000). Kaarten gebruiken verschillende coördinatiesystemen, zoals WGS84 wereldwijd of nationale systemen zoals RD in Nederland. Digitale kaarten komen voort uit brondata zoals satellietbeelden, topografische metingen en veldwaarnemingen, en worden regelmatig bijgewerkt.

In Nederland worden landkaarten gemaakt door nationale instellingen zoals het Kadaster en de topografische dienst, en veel data is beschikbaar via open Data-portals zoals PDOK. Kaarten vinden toepassing bij overheid, bedrijfsleven, onderwijs en particulieren.