laagspanningsnet

Het laagspanningsnet (LV-net) is het laagste spanningsniveau in de elektriciteitsdistributie en levert elektriciteit aan eindgebruikers zoals woningen, bedrijven en instellingen. In Europese systemen ligt de nominale spanning van LV-netten doorgaans tot circa 1 kV wisselspanning, met 230 volt op enkelfasige aansluitingen en 400 volt bij driefasige verbindingen. De netfrequentie bedraagt meestal 50 Hz en het LV-net vormt de laatste schakel tussen hogere netten en de eindgebruiker.

De structuur van het LV-net wordt gevormd door transformatoren die middel- naar laagspanning omzetten, en door netten die radiaal of deels ringvormig zijn opgebouwd. Belangrijke componenten zijn kabels en ondergrondse leidingen, verdeelstations, transformatorhuisjes, schakel- en beveiligingsinstallaties en meterkasten bij gebruikers. Aansluitingen worden beveiligd met aardlekschakelaars, zekeringen en overige beschermingsapparatuur.

Het beheer en de operatie van het LV-net liggen meestal bij netbeheerders (DSO's) onder toezicht van nationale regelgeving en Europese richtlijnen. Veiligheid en betrouwbaarheid worden gewaarborgd door aardingssystemen, isolatie, periodiek onderhoud en inspecties. Storingen worden lokaal opgespoord en zo snel mogelijk hersteld. De spanning en kwaliteit worden continu gemonitord, met gebruik van installatietoezicht, kortsluitbescherming en automatische schakelingen waar nodig.

Een prominente ontwikkeling is de toename van decentrale energiebronnen zoals zonnepanelen, kleine windturbines en opslag, die de belasting en spanning in het LV-net beïnvloeden. Digitalisering en slimme meetapparatuur verbeteren monitoring en vraagsturing. Beheerregels ontwikkelen zich mee via Europese netcodes en nationale normen, die aansluiten voorwaarden, beveiliging en betrouwbaarheid van het LV-net bepalen.