koperafzettingen

Koperafzettingen zijn geologische formaties waarin koper in economisch winbare hoeveelheden voorkomt. Het merendeel van kopererts bestaat uit sulfiden zoals chalcopyriet (CuFeS2), maar oxide- en andere sulfide-afzettingen komen ook voor. De afzettingen variëren van miljoenen tot miljarden tonnen en leveren wereldwijd een belangrijke bron van koper.

De belangrijkste typen koperafzettingen zijn porfierkopperafzettingen, sedimentair stratiform kopermijnen en vulkanisch-gehoste massieve sulfide-afzettingen. Porfierkopperafzettingen vormen gigantische, doorgaans laag-gehalte kopersulfiden die voorkomen bij magmatische intrusies in tektonische zones. Sedimentaire stratiform kopermijnen ontstaan in sedimentaire gesteenten door herverdeling en concentratie van kopersulfiden. Vulkanisch-gehoste massieve sulfide-afzettingen ontstaan bij hydrothermale systemen langs rifts en oceaanbodems.

Geologisch komen koperafzettingen wereldwijd voor, met grote productie uit Chili en Peru. Andere belangrijke producenten zijn de Verenigde Staten, Indonesië, Zambia en Canada; bekende velden zijn Escondida en El Teniente in Chili, en diverse zwakkere velden elders.

Winning en verwerking: koperafzettingen worden meestal open-pit gedolven, soms ondergronds. De ore wordt geëmypteerd en geconcentreerd via flotatie tot koperconcentraten die doorgaans 20–40% koper bevatten. Deze concentraten worden gesmolten tot matte en vervolgens omgezet en elektrolytisch gezuiverd tot zuivere koperen kathodes. Bij oxide-achtige kopervoorraad kan winning ook via heap leaching met zwavelzuur en oplosmiddel winnen plaatsvinden.

Economische en milieuaspecten: koper is essentieel voor elektrische bedrading en elektronica, waardoor vraag en prijzen volatil zijn. Milieuproblemen omvatten hoog energieverbruik, watergebruik, staartdeponeringen en mogelijke smeltemissies en water- en bodemverontreiniging. Geologische en milieutechnische monitoring zijn gebruikelijk in moderne mijnbouw.