koolstofbeleid

Koolstofbeleid is het geheel van overheidsmaatregelen gericht op het terugdringen van de uitstoot van koolstofdioxide en andere broeikasgassen. Het doel is klimaatverandering beperken en netto-nul uitstoot bereiken tegen het einde van deze eeuw, in lijn met het Paris Agreement en nationale lange termijnplannen.

De belangrijkste instrumenten zijn een koolstofpreisystems zoals een koolstofbelasting of een cap-and-trade systeem (zoals de EU Emissions Trading System), regelgeving en normen (emissiestandaards voor voertuigen, elektriciteitsopwekking en gebouwen), en subsidies of fiscale prikkels voor schone technologieën en energiebesparing. Daarnaast worden investeringen in onderzoek en innovatie gestimuleerd, bijvoorbeeld op het gebied van waterstof, koolstofopslag en hernieuwbare energie. Marktinterventies zoals tenders en aanbestedingen voor duurzame energie dragen bij aan de doelstellingen.

Beleidsmaatregelen richten zich op meerdere sectoren, waaronder elektriciteits- en industriesector, transport, de gebouwde omgeving en land- en bosbouw. Doel is decarbonisatie en een geleidelijke transitie naar een duurzame energie- en transportinfrastructuur, met aandacht voor betaalbaarheid en betrouwbaarheid van energie.

Nederland en andere landen voeren deze maatregelen uit via lange termijn klimaatplannen, jaarverslagen en evaluaties om voortgang te monitoren. Internationale samenwerking, met name binnen de EU, speelt een cruciale rol, onder meer via de EU ETS en grens- of samenwerkingsinitiatieven. Kritieken richten zich op kosten, concurrentiepositie en de effectiviteit van implementatie.