kontekstualizacja

Kontekstualizacja to proces umieszczania zjawiska, wypowiedzi, danego materiału lub danych w odpowiednim kontekście, aby uzyskać pełniejsze zrozumienie i interpretację. Słowo wywodzi się od kontekstu (kontekst) i sufiksu -alizacja, tworzącego pojęcia oznaczającego proces lub aktywność.

W dziedzinie językoznawstwa kontekstualizacja odnosi się do zależności semantyki i pragmy między tekstem a otoczeniem komunikacyjnym. Znaczenie wyrazu lub zdania często zależy od kontekstu leksykalnego i sytuacyjnego, deiksji, intencji mówiącego oraz wcześniejszych elementów rozmowy (co-text).

W naukach humanistycznych i społecznych kontekstualizacja umożliwia interpretację źródeł (tekstów źródłowych, ikonografii, praktyk kulturowych) poprzez odniesienie ich do historycznych, społecznych i kulturowych okoliczności. W edukacji i projektowaniu polityk kontekstualizacja pomaga łączyć teorie z realnymi warunkami nauczania, pracy czy życia.

W informatyce i analizie danych kontekstualizacja oznacza dodawanie metadanych i kontekstu użytkowania do informacji, co zwiększa trafność interpretacji wyników, rekomendacji i modeli AI. W badaniach nad mediami społecznościowymi kontekstualizacja pomaga uwzględnić różnice kulturowe, czasowe i platformowe.

Podejście kontekstualne wiąże się z subiektywnością i ograniczeniami, ponieważ kontekst może być względny i zmienny. Wymaga klarownej metodologii, otwartości na różne perspektywy i transparentności w opisie użytych kontekstów.