inkomenscijfers

Inkomenscijfers zijn cijfers die de inkomenspositie van individuen of huishoudens samenvatten. Ze kunnen bruto-inkomen betreffen (voor belasting en premies), belastbaar inkomen, of netto inkomen (na belasting en transfers). Vaak worden inkomenscijfers ook omgevormd tot equivalised disposable income, zodat inkomsten van huishoudens met verschillende groottes beter te vergelijken zijn. Inkomenscijfers kunnen in nominale termen worden uitgedrukt of worden aangepast aan inflatie (reële termen).

In de praktijk komen inkomenscijfers vooral uit officiële statistieken en administratieve bronnen. In Nederland is de belangrijkste instantie Statistics Netherlands (CBS), die inkomstendata verzamelt uit belasting- en socialezekerheidsadministraties en uit beleids- en huishoudensenquêtes. CBS publiceert jaarlijks cijfers over bruto- en netto-inkomen, besteedbaar inkomen, en inkomensverdeling, vaak in maatstaven zoals mediaan- en gemiddeld inkomen en in verdelingsindicatoren als quintielen en de Gini-coëfficiënt. Voor internationale vergelijkingen worden ook EU-SILC-gegevens, OECD-gegevens en andere statistische lijsten gebruikt.

Doeleinden en toepassingen van inkomenscijfers zijn divers. Ze dienen ter beoordeling van welvaarts- en armoedebestanden, onderzoek naar inkomensongelijkheid en herverdeling, en ter onderbouwing van beleidsdiscours en beleidsvorming. Daarnaast worden ze gebruikt om trends in inkomensniveau’s over tijd te volgen, regionale verschillen te analyseren en te vergelijken tussen leeftijdsgroepen of sectoren. Beperkingen bestaan onder meer uit verhoudingen tussen belastingregels en transfers, onderrapportage, non-respons in enquêtes en verschillen in methodologie die intercountry vergelijkingen bemoeilijken.