inkomensbegrippen

Inkomensbegrippen is een verzamelterm voor de verschillende definities en meetmanieren van inkomen die in de economie en het beleid worden gebruikt. Verschillende begrippen bepalen wat wel of niet als inkomen wordt meegerekend, wanneer het wordt gemeten en voor wie het geldt. Ze zijn belangrijk voor het vergelijken van welvaartsniveau, de effecten van belastingen en sociale uitkeringen, en de evaluatie van beleid.

Bruto-inkomen: het totale inkomen dat iemand of een huishouden verdient uit arbeid, bezit en andere bronnen, vóór aftrek van belastingen en premies.

Netto-inkomen: het inkomen na aftrek van belastingen en sociale premies en andere verplichte inhoudingen; het bedrag dat daadwerkelijk kan worden ontvangen of besteed.

Beschikbaar inkomen: het bedrag dat overblijft voor consumptie en sparen nadat directe belastingen en ontvangen sociale uitkeringen zijn verwerkt; doorgaans gelijk aan netto-inkomen plus ontvangen transfers minus directe belastingen, of equivalent aan netto-inkomen plus kasuitkeringen.

Inkomen naar draagkracht: een maatstaf van het inkomen na belastingen en transfers, aangepast voor de grootte en samenstelling van het huishouden; gebruikt om de welvaart of levensstandaard tussen huishoudens vergelijkbaar te maken.

Primair inkomen: inkomen uit productie vóór herverdeling, waaronder loon- en salariskosten, winst, rente en huur; het totale inkomen voordat belastingen en transfers daarop worden toegepast.

Deze begrippen vormen samen een basis om ontwikkelingen in inkomens, welvaart en de effecten van beleid te analyseren en te vergelijken. Regels en definities kunnen per statistiekbureau of macro-economisch kader licht verschillen.