iniekcj

Iniekcja to procedura medyczna polegająca na wprowadzeniu substancji do organizmu pacjenta za pomocą igły i strzykawki lub innego urządzenia. Substancja może być wprowadzana do krążenia ogólnego lub bezpośrednio do określonego miejsca ciała, zależnie od celu leczenia. Termin używany jest w medycynie i naukach pokrewnych.

Najczęściej stosowane trasy podania to domięśniowa (IM), dożylną (IV), podskórna (SC) i śródskórna (ID). W niektórych wskazaniach wykonuje się iniekcje do przestrzeni podpajęczynówkowej, do stawu lub do kości (intraosseous). Wybór trasy zależy od charakteru substancji i pożądanego efektu.

Zastosowania obejmują szczepienia, podawanie leków takich jak antybiotyki, hormony i leki przeciwbólowe, terapie biologiczne oraz immunoterapię alergenową. Iniekcje używane są także w diagnostyce, np. do podania środków kontrastowych używanych w badaniach obrazowych, a także w weterynarii.

Bezpieczeństwo iniekcji wymaga zachowania aseptyki, odpowiedniego doboru dawki i miejsca wkłucia oraz obserwacji pacjenta pod kątem działań niepożądanych. Do możliwych powikłań należą ból, zaczerwienienie i obrzęk w miejscu wkłucia, infekcja, krwiak, uszkodzenie nerwu lub naczynia, a także reakcje alergiczne lub anafilaksja. Przeciwwskazania obejmują infekcję w miejscu podania, zaburzenia krzepnięcia, alergie na podaną substancję oraz ostre stany uniemożliwiające wykonanie zabiegu.

Historia iniekcji wiąże się z rozwojem strzykawek i igieł w XIX wieku; prace Charliesa Pravaza i Alexandra Wooda z ok. 1850–1853 r. są często uznawane za przełomowe. Od tego czasu techniki iniekcji uległy znacznemu rozwojowi pod kątem sterylności i bezpieczeństwa.