geslachtskenmerken

Geslachtskenmerken zijn biologische eigenschappen die samenhangen met het geslacht van een individu. In de menselijke biologie worden ze doorgaans onderverdeeld in primaire en secundaire geslachtskenmerken.

Primaire geslachtskenmerken verwijzen naar de organen die direct betrokken zijn bij voortplanting. Bij mannen omvat dit onder meer de testikels en de penis, en bij vrouwen de eierstokken, de baarmoeder en de vagina. Deze kenmerken zijn meestal aanwezig vanaf de geboorte of ontwikkelen zich tijdens de prenatale ontwikkeling en vroege kindertijd.

Secundaire geslachtskenmerken ontstaan tijdens de puberteit onder invloed van hormonen, zoals testosteron en oestrogeen. Bij mannen kan dit leiden tot een dieper stemgeluid, toegenomen lichaamsbeharing, een toename van spiermassa en changes in lichaamssamenstelling. Bij vrouwen ontstaan borstontwikkeling, veranderingen in vetverdeling rond heupen en taille, en een verzachting van de huid. Secundaire kenmerken helpen vaak bij het visueel onderscheiden van mannen en vrouwen, maar ze variëren sterk tussen individuen.

Genetische en hormonale factoren bepalen de ontwikkeling van geslachtskenmerken. De meeste mensen hebben chromosomenparen XX of XY, maar variaties hierop of afwijkingen in hormonale werking kunnen leiden tot intersekse kenmerken, waarbij personen kenmerken hebben die niet volledig overeenkomen met typische mannelijke of vrouwelijke patronen. In de omgang met dergelijke variaties ligt nadruk op respect voor de medische, sociale en persoonlijke autonomie van het individu.

Geslachtskenmerken zijn biologische, terwijl genderidentiteit een persoonlijke en sociaal-culturele term is. De twee concepten zijn gerelateerd maar niet identiek.