genderspecificatie

Genderspecificatie is een term die verwijst naar de aanduiding of markering van gender in een systeem, een taal of een dataset. Het beschrijft hoe genderinformatie wordt vastgelegd, opgeslagen of afgeleid voor entiteiten zoals mensen, woorden of producten, en kan slaan op zowel maatschappelijke (genderidentiteit) als taalkundige (grammaticale gender) aspecten.

In taalkunde verwijst genderspecificatie naar de wijze waarop het geslacht van een zelfstandig naamwoord in de grammatica tot uitdrukking komt. In talen met grammaticaal gender worden lidwoorden, voornaamwoorden en soms bijvoeglijke naamwoorden of werkwoorden beïnvloed door gender. Dit kan leiden tot verschillende vormgeving of overeenkomst in de zin, afhankelijk van de taalkundige regels van de taal.

In informatie- en databanki­scontexten betreft genderspecificatie het vastleggen van genderinformatie in formulieren, databases en analyses. Doel is om mensen te kunnen identificeren op basis van zelfgerapporteerde genderidentiteit en om demografische analyses mogelijk te maken. Veel systemen bieden diverse opties, zoals man, vrouw, non-binair, anders of liever geen mening, met aandacht voor privacy en zelfbeschikking.

In beleid en onderzoek wordt gender­specificatie gebruikt om representatie, ongelijkheid en toegankelijkheid te evalueren en beleidsmaatregelen te onderbouwen. Belangrijke aandachtspunten zijn de juistheid van de gerapporteerde informatie, de mogelijkheid tot zelfselectie en de kans op misgendering of stigmatisering. Best practices zijn onder meer het aanbieden van optionele velden, duidelijke definities en respect voor veranderende genderidentiteiten.

Zie ook: gender, genderidentiteit, geslacht, grammaticaal geslacht.

---