gekwantiseerd

Gequantiseerd betekent dat een grootheid slechts discrete, afzonderlijke waarden kan aannemen, in plaats van een continu bereik. In de natuurkunde wordt de term vooral gebruikt wanneer een eigenschap, zoals energie of impulsmoment, een specifieke reeks eigenwaarden heeft die meetbaar zijn.

In de quantummechanica hebben vele meetbare grootheden discrete eigenwaarden. Voorbeelden zijn energieniveaus van elektronen in atomen; het spinniveau van deeltjes; en de mogelijke waarden van andere quantumgetallen. Metingen leveren telkens één van deze waarden op; tussenliggende waarden bestaan niet. Veranderingen tussen niveaus treden op door emissie of absorptie van fotonen met energie hf, wat de discrete sprongen verklaart. Planckconstante bepaalt de grootte van de sprong, samen met de structuur van het systeem.

Naast fundamentele kwantisatie komt het begrip ook voor in technologie. In digitale signaalverwerking wordt een continu signaal omgezet naar een eindig aantal niveaus (quantisatie), wat leidt tot quantisatiefout en beperkte resolutie. In de natuurkunde spreken we ook van gequantiseerde velden in quantumveldtheorie, waarbij velddeeltjes (zoals fotonen) als quanta van excitatie worden beschouwd.

Samenvatting: Gequantiseerd verwijst naar eigenschappen die niet continu variëren, maar bestaan uit een beperkt, telbaar aantal mogelijke waarden. Het begrip is fundamenteel voor moderne natuurkunde en technologie.