gebruikmaakt

Gebruikmaken van is een Nederlands werkwoord dat betekent: iets gebruiken of een voordeel halen uit een recurso, situatie of aanbod. Het gaat daarbij om het maken van gebruik van iets, vaak om een mogelijkheid, regeling of hulpmiddel te benutten. De constructie laat zich meestal spellen als gebruikmaken van, met de prepositie van gevolgd door het object.

In de grammatica is gebruikmaken een samengesteld werkwoord met een separabel patroon. In normale zinsbouw staat het werkwoord in de eindpositie van de zin of in combinatie met het hulpwerkwoord. Voorbeelden: hij maakt gebruik van een aanbieding; wij maken gebruik van deze faciliteit. De voltooide tijd wordt gevormd met hebben en het participium gebruikgemaakt: hij heeft gebruikgemaakt van het aanbod.

Vergeleken met synoniemen, zoals gebruiken of inzetten, drukt gebruikmaken vaak een bewuste keuze of opportunistische benutting uit. Gebruiken is algemener en breed toepasbaar, terwijl inzetten meer gericht kan zijn op inzet van middelen of capaciteit. Gebruikmaken van is daarmee een iets formelere of preciezere uitdrukking voor het benutten van een beschikbare mogelijkheid.

Veelvoorkomende fouten: in modern standaardnederlands wordt meestal gezegd maken gebruik van (niet gebruikmaken van) in de tegenwoordige tijd, en gebruikgemaakt is de juiste participiale vorm in voltooide tijden. Een foutieve variant is bijvoorbeeld “gebruiktmaken” of “gebruikt maken van”, wat verwarring oplevert met de verleden tijd van gebruiken.

Samengevat is gebruikmaken van een vaste, idiomatische uitdrukking in het Nederlands om aan te geven dat men een beschikbare mogelijkheid of hulpbron benut. De belangrijkste vormen zijn: ik maak gebruik van, hij maakt gebruik van, hij heeft gebruikgemaakt van.