galwegproblemen

Galwegproblemen verwijst naar aandoeningen van de galwegen, de buisjes die gal vanuit de lever naar de dunne darm transporteren. Deze groep omvat obstructies, ontstekingen, littekens (stenosen) en tumoren die de doorgang van gal kunnen belemmeren. Galwegproblemen kunnen uiteenlopende ernst hebben, van milde solitairs tot levensbedreigende ontstekingen.

De meest voorkomende oorzaken zijn galstenen die in de galbuis blijven steken (choledocholithiasis), inflammatoire of fibrotische stenosen, en ontstekingen van de galwegen (cholangitis). Ook tumoren van de galwegen of nabijgelegen organen kunnen de doorstroom belemmeren. Andere oorzaken zijn postoperatieve veranderingen, pancretitis en zeldzame congenitale afwijkingen.

Symptomen variëren afhankelijk van de onderliggende oorzaak maar kunnen bestaan uit pijn rechts boven in de buik, geelzucht (opkeuring van geel ogen en huid), donker urine, lichte tot donkere ontlasting, jeuk, koorts en rillingen. Bij een ontsteking van de galwegen kunnen ook malaise en misselijkheid optreden. Een acute cholangitis vereist spoedzorg.

Diagnose berust op een combinatie van bloedtesten en beeldvorming. Bloedonderzoek laat vaak verhoogde bilirubine, alkalinefosfatase en leverenzymen zien, samen met eventueel verhoogde witte bloedcellen. Eerstelijns beeldvorming is vaak een echografie; vervolg kan MRCP (magnetische resonantie cholangiopancreatografie) zijn, met CT of MRI als aanvullende opties. Endoscopische procedures zoals ERCP dienen zowel diagnostisch als therapeutisch te zijn bij obstructie of infectie.

Behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Doel is galobstructie opheffen en complicaties voorkomen. Mogelijke opties zijn endoscopische verwijdering of stentplaatsing van stenen, drainage bij infectie, anti­biotica bij cholangitis, en chirurgie of laparoscopische verwijdering van stenen of correctie van stenosen. De prognose varieert met oorzaak en tijdige behandeling; onbehandelde obstructie kan leiden tot leverbeschadiging, sepsis en blijvende schade.