Home

eseistyki

Eseistyki to termin obejmujący zarówno praktykę, jak i teorię eseju jako formy literackiej. W sensie szerokim eseistyka obejmuje same eseje – krótkie, refleksyjne prozy łączące myśl, obserwację i argument – a także badania nad gatunkiem, jego historią i teoretycznymi założeniami.

Charakterystyka eseju to elastyczność formy, subiektywność i skłonność do osobistego punktu widzenia. Eseje często łączą narrację,

Historia eseistyki sięga w Europie renesansu i wczesnej nowożytności, w której Montaigne sformułował charakter eseju. W

analizę
i
opinię,
bywają
publicystyczne,
filozoficzne,
literackie,
podróżnicze
lub
krytyczne,
a
ich
celem
jest
pobudzenie
myślenia
czytelnika,
a
nie
wyłącznie
przekazanie
faktów.
polskiej
tradycji
eseistyka
rozwinęła
się
w
XIX
i
XX
wieku.
Do
znanych
polskich
eseistów
należą
Stanisław
Brzozowski,
Zbigniew
Herbert,
Czesław
Miłosz
i
Ryszard
Kapuściński,
którzy
łączą
refleksję
z
krytyką,
reportażem
i
wrażliwością
literacką.
Współczesna
eseistyka
obejmuje
także
formy
cyfrowe
i
eseje
publikowane
online,
które
eksperymentują
z
rytmem
i
strukturą,
pozostając
wierne
centralnemu
zadaniu
eseju:
myśleniu
na
głos
i
ujawnianiu
procesu
poznawczego.