eigendomsregistratie

Eigendomsregistratie is het officiële proces waarbij eigendomsrechten op een goed in een openbaar register worden vastgelegd. Het doel is vast te stellen wie eigenaar is, rechten en lasten duidelijk te maken en derden publiekelijk te informeren over de status van het eigendom. Een betrouwbare registratie voorkomt eigendomsgeschillen en vergemakkelijkt transacties zoals verkoop en financiering.

In veel rechtsgebieden, waaronder Nederland, wordt eigendom van onroerende zaken doorgaans geregistreerd bij een centraal register zoals het Kadaster. Een overdracht van eigendom vereist meestal een notariële leveringsakte; deze akte leidt tot inschrijving in het register. Zodra de inschrijving is voltooid, ontstaat rechtens een publiek bewijs van eigendom en van aanverwante rechten zoals hypotheken, erfdienstbaarheden en beslagen.

Inschrijving heeft rechtsbindende werking richting derden. Zonder registratie kan de feitelijke bezitter nog niet als eigenaar worden aangemerkt in juridische zin, en kunnen prioriteitsrechten ten aanzien van derde partijen wijzigen. Het registratiesysteem omvat doorgaans ook registers van lasten en beperkte rechten die aan het onroerend goed verbonden zijn.

Naast onroerende zaken kan eigendomsregistratie onder bepaalde omstandigheden ook van toepassing zijn op andere registreerbare goederen, afhankelijk van de jurisdictie en het type goed. De regels, vereiste documentatie en termijnen verschillen per land en register.

Zie ook Kadaster, notaris, eigendom, hypotheek en erfdienstbaarheid. Stromingen in registratiesystemen veranderen regelmatig door wetgeving en digitalisering, wat de toegankelijkheid en betrouwbaarheid van eigendomsgecertificeerde informatie versterkt.