eenheidsopbrengst

Eenheidsopbrengst is de hoeveelheid product die wordt verkregen per eenheid input in een productieproces. Het geeft aan hoe efficiënt een proces opereert op het niveau van de gebruikte input, bijvoorbeeld per hectare, per uur arbeid, per liter water of per kilowattuur. Eenheidsopbrengst kan worden toegepast op verschillende soorten input, afhankelijk van waar men de efficiëntie mee wil toetsen.

De berekening is eenvoudig: eenheidsopbrengst = totale productie / hoeveelheid input. Voorbeelden: als een boer 60 ton aardappelen oogst op 15 hectare, bedraagt de opbrengst per hectare 4 ton/ha. Als een fabriek 10.000 eenheden produceert met 500 arbeidsuren, is de productie 20 eenheden per arbeidseuurlijn. Deze maatstaf wordt gebruikt om verschillende scenarios, machines, teelten of werkschema’s te vergelijken en om beslissingen te nemen over investeringen, planning en optimalisatie.

In de praktijk wordt vaak gesproken over opbrengst per oppervlakte (opbrengst per hectare) in de landbouw, of productiviteit per arbeitsuur in industriële of dienstensectoren. Eenheidsopbrengst is daarmee een manier om de effectiviteit van inputs te kwantificeren en te benchmarken ten opzichte van alternatieven.

Beperkingen bestaan eronder. Eenheidsopbrengst houdt meestal geen rekening met de kwaliteit van de output, kosten, risico’s of variabele externe factoren zoals klimaat of marktvraag. Bovendien kan een focus op één input leiden tot verwaarlozing van andere relevante inputs of kwaliteitsdiffers. Daarom wordt eenheidsopbrengst vaak meegenomen in bredere analyses zoals kosten-batenanalyses, levensduurkosten en productiviteitsmetingen.