duinvegetaties

Duinvegetaties zijn verzamelingen plantengemeenschappen die voorkomen op kustduinen. Ze bestaan uit planten die zijn aangepast aan zandige, arme bodems, aan zout zeelucht en aan winderige, vaak dynamische omstandigheden door voortdurende zandverplaatsing. Deze vegetaties spelen een cruciale rol bij het vastleggen van zand, waardoor duinen kunnen groeien en achterliggende gebieden worden beschermd tegen erosie. Daarnaast leveren ze waardevolle habitat voor vele dieren en fungeren ze als reservoir voor soorten die specifiek aan duinlanden zijn aangepast.

De duinvegetaties vertonen doorgaans een zekere gelaagdheid en regionale variatie. In de vroege, bewegende delen van de duinen domineren vaak sterke grassen zoals marramgras (Ammophila arenaria), die zand door zijn wortelnetten vastlegt. Naarmate de duinen ouder en stabieler worden, ontstaan grijsere, meer gevorderde structuren met een mengsel van grassen, heideachtige kruiden en kleine struiken, bijvoorbeeld Calluna vulgaris (heide) en Ulex europaeus (duindoorn). Dieper in het duin en bij vochtige locaties komen natte duinvalleien voor, met mosachtige vegetaties en riet- en zeggesoorten. In vele kustgebieden bestaan bovendien duinbossen met inheemse bomen en struiken.

Duinvegetaties zijn belangrijk voor biodiversiteit, waterretentie en veerkracht tegen klimaatverandering. Ze worden bedreigd door menselijke verstoring, verstening, invasieve soorten, en veranderingen in zeewaterstanden en neerslagpatronen. Behoud en herstel van natuurlijke dynamiek, beperkte verstoring en gerichte herplanting van inheemse duinflora dragen bij aan de conservering van deze unieke ecosystemen.