Home

doeloriëntatie

Doeloriëntatie, in de psychologische literatuur vaak achievement goal orientation genoemd, is de predispositie waarmee iemand succes en falen in situaties met prestatiedruk interpreteert en nastreeft. Het gaat om hoe men taken aanpakt, feedback verwerkt en vergelijking met anderen betrekt bij de beoordeling van eigen competenties. De theorie onderscheidt vooral twee brede lijnen: mastery- (leer)gericht en performance- (prestatie)gericht. Mastery-orientatie richt zich op begrip, verbetering en zelfontwikkeling, ongeacht de vergelijking met anderen. Performance-orientatie richt zich op het laten zien van betere resultaten dan anderen.

Binnen deze lijnen bestaan subtypes: mastery-approach, mastery-avoidance, performance-approach en performance-avoidance. Deze vier varianten komen voor in

Doeloriëntaties beïnvloeden leerstrategieën, motivatie en reacties op feedback. Mastery-gerichtheid gaat doorgaans samen met diep leergedrag, volharding

Context speelt een belangrijke rol: een leerklimaat dat nadruk legt op deelname, verbetering en taakgerichte feedback

meetinstrumenten
zoals
de
Achievement
Goal
Questionnaire
en
Nederlandse
varianten
daarvan.
en
intrinsieke
motivatie.
Prestatiegerichtheid
kan
leiden
tot
efficiënter
kortetermijnleren
en
betere
resultaten,
maar
ook
tot
meer
extrinsieke
motivatie,
oppervlakkiger
leren
en
testangst;
prestatie-vermijding
wordt
vaak
negatief
geassocieerd
met
inzet
en
welzijn.
versterkt
mastery-orientatie,
terwijl
ego-gerichte
en
voortdurende
vergelijkingen
problematisch
kunnen
zijn.
In
onderwijs
en
sport
wordt
doeloriëntatie
gebruikt
bij
het
ontwerpen
van
interventies
die
gericht
zijn
op
duurzame
ontwikkeling
en
welzijn.