copublicaties

Copublicaties zijn publicaties die gezamenlijk worden vervaardigd door twee of meer partijen, zoals onderzoekers uit verschillende instellingen, universiteiten of onderzoeksorganisaties, soms ook met partijen uit de industrie. Het doel is krachten bundelen om onderzoeksresultaten breder toegankelijk te maken en de maatschappelijke en wetenschappelijke impact te vergroten. Copublicaties komen voor in verschillende vormen: wetenschappelijke artikelen, rapporten, boeken of hoofdstukken, en daarbij behorende datasets of aanvullende materialen.

Auteurschap en verantwoordelijkheid: bij copublicaties staan contributie en verantwoordelijkheid van de auteurs centraal. De volgorde van auteurs reflecteert doorgaans iemands bijdrage. Vooraf vastgelegde afspraken over wie de correspondentie doet, wie de data beheert en wie eindverantwoordelijk is, zijn aan te bevelen. Ook rechten en licenties moeten worden geregeld, bijvoorbeeld open access en licenties zoals CC BY, zeker wanneer financiers dit vereisen.

Proces en governance: vaak bestaat een copublicatie uit een formele overeenkomst tussen partijen, gevolgd door planning, taaktoewijzing, kwaliteitscontroles en peer review of kwaliteitskeur. Daarna volgt publicatie en, indien van toepassing, open access. Het opgeven van data- en metadata-standaarden en naleving van ethische normen spelen een belangrijke rol.

Voordelen en uitdagingen: copublicaties vergroten vaak de reikwijdte, betrouwbaarheid en zichtbaarheid van resultaten, maar brengen ook coördinatiekosten, potentiële conflicten over auteursrechten en beleidsafstemming tussen instellingen met zich mee.

Internationale samenwerking en open science stimuleren copublicaties en beschouwen ze als instrument voor gedeelde verantwoording en brede kennisdistributie.