conjunctuurbewegingen

Conjunctuurbewegingen verwijzen naar de schommelingen in de algehele economische activiteit van een land over de tijd. Ze worden gemeten met variabelen als bruto binnenlands product (bbp), industriële productie, investeringen en werkgelegenheid. Economische cycli bestaan doorgaans uit perioden van expansie (hoogconjunctuur) en contractie (laagconjunctuur), gevolgd door herstel of stagnatie. De duur en intensiteit variëren per cyclus en per economie.

Oorzaken en dynamiek van conjunctuurbewegingen liggen in de wisselwerking tussen vraag en aanbod. Veranderingen in consumentenbestedingen, bedrijfsinvesteringen, rentevoorwaarden en financieringsomstandigheden spelen een sleutelrol, evenals externe factoren zoals olieprijzen en handelsschokken. Door tijdsvertragingen in productie- en bestellingsketens ontstaan doorgaans cyclische fluctuaties: een stijgende vraag leidt tot meer productie en werkgelegenheid, waarna een daling volgt wanneer de vraag afneemt. Beleidsmaatregelen, zoals monetair en fiscaal beleid, en automatische stabilisatoren kunnen de afloop en duur van een conjunctuur beïnvloeden.

Indicatoren en meting: economen onderscheiden vaak voorloopindicatoren (leading indicators) zoals orderontvangsten en consumentenvertrouwen, die toekomstige ontwikkelingen voorspellen; gelijktijdige indicatoren (coincident indicators) zoals bbp-groei en huidige werkgelegenheid geven de actuele stand weer; achterlopende indicatoren (lagging indicators) zoals langewerkloosheid en inflatie bevestigen achteraf wat eerder gebeurde. Statistisch wordt conjunctuurspeurwerk vaak verricht door nationale statistiekbureaus (bijv. CBS) en internationale organisaties (OECD). Conjunctuurverschillen worden onderscheiden van structurele langetermijntrends die door technologische vooruitgang en demografische veranderingen worden bepaald.