bloedgasmeting

Bloedgasmeting, ook wel arteriële bloedgasanalyse genoemd, is een laboratorium- of point-of-care-test waarmee de zuurgraad (pH) en de gasinhoud van arterieel bloed worden bepaald. Met deze meting kan men snel de ademhalingsfunctie en de stofwisseling evalueren en onderscheid maken tussen ademhalings- en metabole afwijkingen.

Dit onderzoek meet meestal pH, partiële druk van zuurstof (PaO2), partiële druk van kooldioxide (PaCO2), bicarbonaat (HCO3-) en base excess. Soms wordt ook de zuurstofsaturatie (SaO2) en lactaat vermeld. In normale waarden liggen pH 7.35–7.45, PaO2 circa 75–100 mmHg, PaCO2 35–45 mmHg en HCO3- 22–26 mEq/L; afwijkingen wijzen op ademhalings- of metabole stoornissen en moeten worden geïnterpreteerd in samenhang met elks klinisch beeld.

De procedure gebeurt meestal door een bloedvatpunctie in een arterie (veelal polsarterie). Een arteriële lijn kan ook voor continue metingen worden geplaatst. Het bloed wordt in een heparine-gevulde, luchtvrije spuit verzameld en zo snel mogelijk geanalyseerd. Het is cruciaal om stalen koel te bewaren of fragmentair op kamertemperatuur te analyseren afhankelijk van de richtlijnen, en om de analyse binnen een korte tijd te laten plaatsvinden om artefacten door verlies van CO2 of chemische veranderingen te voorkomen.

Interpretatie richt zich op het identificeren van de primaire stoornis (respiratoir of metabool) en de mate van compensatie. Trends in de tijd geven vaak meer informatie dan een enkel meting. Bloedgasmeting wordt veel gebruikt op de spoedeisende hulp, in de intensive care, bij anesthesie en bij ernstig zieke patiënten.

Risico’s zijn onder meer pijn op de punctie, hematomen, arteriële dissectie of infectie; fouten kunnen ontstaan door blootstelling aan zuurstof, vertraging in analyse of opslag.