biodiversiteitsdruk

Biodiversiteitsdruk is de mate waarin menselijke activiteiten de biodiversiteit beïnvloeden en bedreigen. Het omvat de gecombineerde druk op soorten, populaties en ecosystemen op verschillende ruimtelijke en temporele schalen, gevoed door factoren zoals habitatverlies, habitatfragmentatie, overexploitatie, vervuiling, invasieve soorten en klimaatverandering.

Oorzaken en effecten: directe oorzaken omvatten landgebruik voor landbouw, infrastructuur en urbanisatie, ontbossing, veeteelt, visserij en mijnbouw; indirecte oorzaken zijn bevolkingsgroei, consumptiepatronen en governance. De druk leidt tot afnames van populaties, verlies van genetische diversiteit en verstoring van ecosysteemfuncties en -diensten zoals pollinatie, waterpeilregulering en koolstofopslag.

Meting en indicatoren: monitoring van soortrijkdom, populatiedichtheden, habitatgebied en fragmentatiekenmerken; combinatie-indicatoren zoals de Biodiversity Intactness Index en trends in de IUCN Rode Lijst spelen een rol bij het beoordelen van trends. Druk vertoont geografische variatie: sommige regio’s ervaren hoge druk, terwijl herstelpotentieel aanwezig kan zijn bij gerichte maatregelen.

Beleid en aanpak: mondiale kaders zoals het Global Biodiversity Framework en nationale strategieën die biodiversiteit integreren in land- en waterbeheer, landbouw en infrastructuur. Praktijken zoals duurzame productie, natuurgebaseerde oplossingen, herstel van ecosystemen, beschermde gebieden, invasieve-soortenbeheer en vervuilingsreductie dragen bij aan het verlagen van druk.

Uitdagingen en vooruitgang: gebrek aan consistente gegevens, tijdvertraging tussen druk en detecteerbare effecten, en conflicterende belangen vormen({...}) obstakels voor tijdige actie. Voorbeelden van actuele druk zijn ontbossing in tropische gebieden, overbevissing en koraalrifverbleking door klimaatverandering.