bewijsmiddelen

Bewijsmiddelen zijn in het recht de middelen waarmee een rechter feiten kan vaststellen of ontkrachten. Ze omvatten alle stukken en verklaringen die een partij kan aanvoeren om een feit te bewijzen, zoals documenten (contracten, facturen, e-mails), getuigenverklaringen, voorwerpen die bij een gebeurtenis zijn aangetroffen en deskundigenrapporten. Ook digitale bewijsmiddelen zoals computer- en telefoondata, videobeelden en andere elektronisch opgeslagen informatie behoren hiertoe. Typen bewijsmiddelen omvatten onder meer schriftelijke stukken, getuigenbewijs en deskundigenbewijsmiddelen; demonstratieve middelen zoals diagrammen en filmpjes kunnen de feiten verduidelijken maar leveren op zichzelf geen nieuw feitelijk bewijs.

Admissibiliteit en gewicht: een bewijsmiddel moet relevant zijn en op een wettige en betrouwbare wijze verkregen. De rechter toetst toelating en gewicht en kijkt naar factoren zoals betrouwbaarheid, geloofwaardigheid en de samenhang met ander bewijsmateriaal. In civiele zaken is de bewijslast doorgaans minder streng dan in strafzaken; de rechter moet de feiten meestal als aannemelijk beschouwen op basis van het gepresenteerde bewijsmateriaal. In strafzaken geldt meestal een hogere eis aan de overtuigingskracht van het bewijs, zodat de schuld buiten redelijke twijfel moet staan.

Beperkingen en regels: sommige bewijsmiddelen zijn aan specifieke regels gebonden. Getuigenverklaringen zijn bijvoorbeeld onderhevig aan toezicht en kruisverhoor; documenten moeten authentiek zijn; digitale bewijsmiddelen vereisen verificatie van authenticiteit en integriteit, inclusief metadata en een duidelijke keten van bewaring. Moderne rechtspraktijk kent een groeiend belang van digitale bewijsmiddelen, die maar effectief inzetbaar blijven wanneer ze betrouwbaar zijn en goed zijn verantwoord.