bekkenbodemklachten

Bekkenbodemklachten verwijzen naar klachten die voortkomen uit een verzwakte of ongecoördineerde bekkenbodemspiering en bindweefsel die de organen in het bekken ondersteunen, zoals de blaas, uterus en endeldarm. Ze komen bij zowel vrouwen als mannen voor, maar zijn vooral bekend bij vrouwen na zwangerschap en bevalling. De klachten kunnen urinair, fecaal, prolapsgerelateerd of pijnachtig van aard zijn en het dagelijks leven beïnvloeden.

Veel voorkomende symptomen zijn onder meer stressincontinentie (verlies van urine bij lachen, niezen of inspanning), aandrangincontinentie of een onbedwingbare aandrang om te plassen, en combinatie van beide. Ook een gevoel van vaginale druk of uitpuiling (prolaps), bekkenpijn, pijn tijdens seks en obstipatie kunnen voorkomen. De ernst en combinatie van symptomen variëren sterk per persoon.

Oorzaken en risicofactoren omvatten zwangerschap en vaginale bevalling, veroudering, obesitas, chronische hoest of zwaar tillen, eerder bekkenbodemoperaties en bepaalde bindweefselkenmerken. Levensstijl en gezondheidsproblemen, zoals roken of gebrek aan lichamelijke activiteit, kunnen het risico verhogen.

Diagnostiek gebeurt meestal aan de hand van anamnese en lichamelijk onderzoek door een zorgverlener, vaak een urogynecoloog of bekkenfysiotherapeut. Soms zijn aanvullend onderzoek nodig, zoals urodynamisch onderzoek of beeldvorming (echografie, MRI) om de mate van prolaps of de werking van de blaas en darmen te beoordelen.

Behandeling is meestal eerst conservatief: bekkenbodemspiertraining (PFMT) onder begeleiding van een gespecialiseerde fysiotherapeut, buistraining, en aanpassingen in leefstijl (gewicht, vochtinname, cafeïne). Pessarium kan prolaps verlichten. Medicatie kan worden ingezet bij aandrang- of overactieve blaas. Chirurgische opties zijn mogelijk bij ernstige klachten of falen van conservatieve behandeling en omvatten onder meer bekkenbodemreparaties, slingoperaties voor stressincontinentie of bekkenbodemverankers, en neuromodulatie bij specifieke urine- of darmproblemen.

Een multidisciplinaire aanpak met zorgverleners zoals bekkenfysiotherapeuten, urologen, gynaecologen en soms urologen is vaak aanbevolen. Prognose varieert; veel mensen ervaren verbetering met behandeling, sommigen hebben langdurige of terugkerende klachten.