beeldvormingstechniek

Beeldvormingstechniek is de verzamelnaam voor de methoden en technologieën die worden gebruikt om beelden te creëren die de structuur en/of processen binnen objecten zichtbaar maken. De techniek combineert aspecten uit de natuurkunde, techniek en informatica en vindt toepassing in wetenschap, geneeskunde en industrie. Het doel is objecten of weefsels zoveel mogelijk in detail en in context te visualiseren, vaak met kwantitatieve informatie.

Beeldvorming kan worden onderverdeeld naar anatomische (structurele) en functionele beelden, en naar de gebruikte energiebron of fenomeen. Veelgebruikte modaliteiten zijn röntgenstraling en CT (computed tomography) voor driedimensionale anatomische scherpte; MRI (magnetic resonance imaging) voor zachte weefsels met hoge contrastwerking zonder ioniserende straling; ultrasound (echografie) met geluidsgolven voor real-time beeldvorming; en nucleaire beeldvorming zoals PET en SPECT die functionele of metabole processen weergeven, vaak gekoppeld aan CT of MRI voor anatomische context. Daarnaast bestaan er optische technieken zoals endoscopie, OCT (optical coherence tomography) en fluoro-imaging, en in onderzoeksomgevingen elektronen- of X-ray-microscopie voor ultrascherpe beelden op microschaal. Nieuwe ontwikkelingen omvatten onder andere photoacustische beeldvorming en multimodale benaderingen.

De kwaliteit van beelden wordt bepaald door factoren zoals ruimtelijke resolutie, contrast, ruis en artefacten, evenals door stralingsbelasting en veiligheid bij levend onderzoek of klinische toepassingen. Beeldvormingstechniek vereist vaak geavanceerde reconstructie-algoritmes, calibratie en kwaliteitscontrole om betrouwbare en reproduceerbare beelden te leveren. Toepassingen variëren van medische diagnostiek en beeldgestuurde therapieën tot wetenschappelijk onderzoek en industriële inspectie.