balansstoornissen

Balansstoornissen zijn aandoeningen die het evenwichtsregulatiesysteem in het lichaam beïnvloeden. Het evenwichtsgevoel ontstaat door een samenwerking van het vestibulaire systeem in het binnenoor, sensorische informatie uit spieren en gewrichten, en de verwerking van signalen in de hersenen. Balansstoornissen kunnen plotseling optreden of geleidelijk verergeren en leiden tot symptomen zoals duizeligheid, vertigo (het gevoel dat de kamer draait), onzekerheid bij staan of lopen, wazig of dubbel zien, misselijkheid en een verminderd vermogen om rechtop te blijven staan.

Oorzaken zijn uiteenlopend. Veelvoorkomende vestibulaire aandoeningen zijn benigne paroxysmale positional vertigo (BPPV), Ménière en vestibulitis/neuritis. Centrale oorzaken komen onder meer voort uit beroerte of TIA, aandoeningen van de hersenen zoals multiple sclerose, en andere neurologische storingen. Daarnaast kunnen orthostatische hypotensie, medicatie (bijv. sedatieve of bloeddrukverlagende middelen), hooftrauma en infecties bijdragen. Leeftijd, overbelasting en terugkerende insulten kunnen het risico verhogen.

Diagnose geschiedt op basis van medische geschiedenis, lichamelijk onderzoek en aanvullende onderzoeken zoals oogroutine- en evenwichtstesten, gehooronderzoek, en beeldvorming (zoals MRI/CT) indien nodig. Behandelingsdoelen zijn het behandelen van de onderliggende oorzaak, het verminderen van symptomen en het verbeteren van stabiliteit en veiligheid. Hieronder vallen repositioneringsoefeningen bij BPPV (zoals de Epley-manoeuvre), vestibulaire revalidatie, korte perioden van antivertigo- of antiemetica, en behandeling van de aandoening zelf (bijv. diuretica en dieet bij Ménière). In sommige gevallen is lange termijn aanpassings- en veiligheidstraining nodig.

Prognose varieert per oorzaak; sommige balanstor­ningen herstellen volledig, andere kunnen chronisch of recur- rent zijn. Preventie richt zich op het vermijden van valrisico en het tijdig behandelen van oorzaken.

---