afrondingsregel

Afrondingsregel is een methode om een getal te vervangen door een nabije waarde met minder cijfers, zodat de numerieke waarde behouden blijft binnen een gewenste precisie. In wiskunde, statistiek en informatica bepalen afrondingsregels hoe cijfers achter een bepaald decimalenniveau worden behandeld. De keuze van regel heeft invloed op de uitkomst van berekeningen en rapportages.

De belangrijkste typen afrondingsregels zijn onder andere: afronden op het dichtstbijzijnde (round to nearest), afronden naar beneden (floor) en afronden naar boven (ceiling). Bij afronden op het dichtstbijzijnde wordt het laatste gewenste cijfer met één verhoogd als het eerstvolgende cijfer vijf of hoger is, anders blijft het laatste gewenste cijfer gelijk. Bij floor wordt naar beneden afgerond naar het dichtstbijzijnde lagere getal met de gewenste precisie, bij ceiling naar het dichtstbijzijnde hogere. Een andere veelgebruikte regel is truncatie, oftewel afronden naar nul: cijfers na de gewenste positie worden weggeknipt zonder ophoging.

Tegentelling speelt een rol bij tie-breaking: sommige systemen gebruiken afronden naar het dichtstbijzijnde getal met de extra regel dat exacte halveringen (zoals x.5) naar het dichtstbijzijnde even getal gaan (bankers rounding). Dit vermindert systematische bias in grote datasets. Een andere benadering is afronden halfweg naar nul of weg van nul (round half away from zero).

Toepassingen van afrondingsregels komen veelvuldig voor in financiën, rapportages, meetgegevens en computerprogrammering. Internationale normen en nationale voorschriften specificeren vaak welke regel in een bepaalde context moet worden toegepast, om consistentie en transparantie te waarborgen.