Zorgleerlingen

Zorgleerlingen zijn een term in het Nederlandse onderwijs die verwijst naar leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben om deel te nemen aan en te slagen in het klaslokaal. Het gaat om leerlingen met leer- of gedragsproblemen, cognitieve achterstanden, lichamelijke of chronische gezondheidsproblemen, taal- of inburgeringsproblemen, of sociale factoren die het leren belemmeren. De term wordt vooral gebruikt in het reguliere basisonderwijs en voortgezet onderwijs en sluit aan bij het principe van passend onderwijs: leerlingen zo veel mogelijk in de reguliere klas laten leren, met gerichte ondersteuning waar nodig.

In de praktijk wordt zorg aan leerlingen aangeboden via een zorgstructuur op school. In het basisonderwijs is de intern begeleider verantwoordelijk voor de coördinatie van zorg en communicatie met ouders, met ondersteuning van specialisten zoals een orthopedagoog, een schoolpsycholoog en een schoolmaatschappelijk werker. In het voortgezet onderwijs kan een zorgcoördinator of decaan deze rol vervullen. Het plan van aanpak voor een zorgleerling wordt vaak vastgelegd in een zorgplan of ontwikkelingsperspectief (OPP), met diagnostische bevindingen, concrete onderwijsaanpassingen en evaluatiemomenten.

Onderwijsaanpassingen kunnen differentiatie in lesstof, extra begeleiding, in kleine groepjes werken, verlenging van de tijd bij toetsen, het gebruik van hulpmiddelen en aangepast lesmateriaal omvatten. Diagnostiek, remedial teaching en orthopedagogische ondersteuning kunnen deel uitmaken van de geboden zorg. Het doel is inclusie en het voorkomen van verwijzing naar speciaal onderwijs, terwijl leerlingen recht blijven houden op passende zorg. Kritische aandacht gaat uit naar voldoende middelen en de kwaliteit van ondersteuning en het verminderen van stigmatisering.